เมื่อเดือนมิถุนายน พุทธศักราช 2514 (1971) คณะสงฆ์อันมีพระเดช
พระคุณพระธรรมโกศาจารย(ชอบอนุจารี) วัดราษฎร์บำรุงเป็นหัวหน้าคณะ
และมีพระมหาธีระพันธ์ เมตตาวิหารี เป็นเลขานุการเดินทางมาเยือน
สหรัฐอเมริกา คุณเกียรติ ประชาศรัยสรเดชได้ทราบข่าวจึงได้นิมนต์พักที่
นครลอสแองเจลิสก่อนเดินทางกลับประเทศไทย ได้พบปะกับคุณพูนศักดิ์ ซอโสตถิกุล และสาธุชนจำนวนหนึ่งที่บ้านพักของคุณเกียรติ ได้สนทนาถึง
การสร้างวัดไทยขึ้นในนครลอสแองเจลิส
ความเป็นมาเกี่ยวกับวัดไทยลอสแองเจลิส
กำเนิดวัดไทยวัดแรกในสหรัฐอเมริกา
คุณพูนศักดิ์ ซอโสถิกุลเป็นบุตรชายของคุณวิชัย-คุณบุญสม ซอโสตถิกุล จบปริญญาตรีทางเศรษฐศาสตร์จาก San Fernando State College or California State University at Northridge และจบปริญญาโททางเศรษฐศาสตร์จาก University of Southern California เมื่อสำเร็จการศึกษาแล้วได้เปิดสำนักงานซื้อขายบ้านและอสังหาริมทรัพย์ชื่อ
Siam Sales Corporation ขึ้นที่เมือง Studio City, California
Siam Sales Corporation ขึ้นที่เมือง Studio City, California
คุณพูนศักดิ์และคุณเกียรติได้สนทนากับพระเดชพระคุณพระธรรมโกศาจารย์ถึงการสร้างวัด คุณพูนศักดิ์ได้ปวารณา
ถวายที่ดินและบ้านเลขที่ 16326 Chase Blvd., Sepulveda, CA ใกล้สนามบิน Van Nuys เป็นที่สร้างวัดในครั้งแรก
และได้จดทะเบียนเป็น ”ศูนย์พุทธศาสนาฝ่าย เถรวาท” (Theravada Buddhist Center Inc.) เป็นองกรณ์การกุศล
ไม่ประกอบการค้ากำไร Non-Profit Organization, เมื่อวันที่ 22 ธันวาคม พุทธศักราช 2514(1971) มีคุณพูนศักดิ์ ซอโสถิกุล เป็นประธานกรรมการ, คุณเกียรติ ประชาศรัยสรเดช เป็นรองประธานกรรมการ, คุณอุไร เรือนพรหม เป็นเหรัญญิก, และคุณนิคม สีห์สุรัตน์เป็นเลขานุการ
ถวายที่ดินและบ้านเลขที่ 16326 Chase Blvd., Sepulveda, CA ใกล้สนามบิน Van Nuys เป็นที่สร้างวัดในครั้งแรก
และได้จดทะเบียนเป็น ”ศูนย์พุทธศาสนาฝ่าย เถรวาท” (Theravada Buddhist Center Inc.) เป็นองกรณ์การกุศล
ไม่ประกอบการค้ากำไร Non-Profit Organization, เมื่อวันที่ 22 ธันวาคม พุทธศักราช 2514(1971) มีคุณพูนศักดิ์ ซอโสถิกุล เป็นประธานกรรมการ, คุณเกียรติ ประชาศรัยสรเดช เป็นรองประธานกรรมการ, คุณอุไร เรือนพรหม เป็นเหรัญญิก, และคุณนิคม สีห์สุรัตน์เป็นเลขานุการ
วันที่ 6 กรกฎาคม 2514 พระเดชพระคุณพระธรรมโกศาจารย์ได้ส่งและมอบหมายให้พระมหาธีระพันธ์ เมตตาวิหารี วัดมหาธาตมาจำพรรษาอยู่ 1 พรรษาและเดินทางกลับประเทศไทยเมื่อออกพรรษาแล้ว
เนื่องจากทำเลการสร้างวัดในบริเวณนี้อยู่ใกล้สนามบินจึงไม่ค่อยปลอดภัย และกฏหมายผังเมืองไม่อนุญาติให้
ก่อสร้างวัดในที่แห่งนี้ ดังนั้นคณะกรรมการจึงได้ปรึกษาหารือตกลงกัน สรุปได้ว่าคุณวิชัย-คุณบุญสม ซอโสตถิกุล
บิดาและมารดาของคุณพูนศักดิ์ได้ขอถวายที่ดินที่สร้างวัดใน ปัจจุบันเลขที่ 12909 Cantara Street, North Hollywood, California จำนวนเนื้อที่ 5 ไร่ 2 งาน (เกือบ 2 เอเคอร์) ตามโฉนดเลขที่ 1212 หนังสือเล่มที่ 18 หน้า 126 แผนที่หมายเลข 127 กรมที่ดินนครลอสแองเจลิส ทำพิธีมอบถวายโฉนดที่ดินเพื่อสร้างวัดไทยลอสแองเจลิส
ต่อท่านเจ้าประคุณ สมเด็จพระวันรัต ปุณณสิริมหาเถระ ซึ่งต่อมาได้ทรงสมณศักดิ์ที่สมเด็จพระอริยวงค์ศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช วัดพระเชตุพนและพระสงฆ์ที่มาร่วมเดินทางมาด้วยจำนวน 16 รูป โดยมีกงสุลใหญ่ประจำ
นครลอสแองเจลิสคนแรกหม่อมเจ้ายุธิษเฐียร สวัสดิ์วัฒน์, นายประกอบ มุกุระ นายกสมาคมไทยแห่งแคลิฟอร์เนีย
ภาคใต้ 1972, นายเกียรติ ประชาศรัยสรเดช, นางอุไร วัลลิภากร และนายอรุณ สีบุญเรือง เซ็นรับรองเป็นพยาน เมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม พุทธศักราช 2515(1972) ณ ทำเนียบกงสุลใหญ่ประจำนครลอสแองเจลิส บนยอดเขา
ถนน Clear View Dr., Bel Aire, California
ท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระวันรัตได้ทรงวางศิลาฤกษ์พระอุโบสถศาลาเมื่อ
วันที่ 19 พฤษภาคม พุทธศักราช 2515 (1972) เวลา เช้า 6.29 น. ซึ่งถือ
เป็นศุภฤกษ์ของการสร้างพระอุโบสถวัดไทยแห่งแรกในสหรัฐอเมริกาซึ่งได้ ใช้เวลาและเงินก่อสร้าง กว่า 534,188.00 ดอลล่าร์ โดยได้รับบริจาคจาก
ชาวไทยทั้งในสหรัฐและประเทศไทยนับเป็นปูชนียสถานที่สำคัญของ
ชาวไทยที่นี่ดังที่ได้กล่าวแล้วข้างต้น เป็นปฏิมากรรมที่เชิดชูศิลปกรรมและ
วัฒนธรรมของชาติไทยที่โดดเด่นยิ่งในปัจจุบัน
พระมงคลเทพโมลี วัดสุทัศน์ หัวหน้าสงฆ์วัดไทยรูปที่ 2 เป็นผู้กำหนด
ฤกษ์พิธี
วันที่ 19 พฤษภาคม พุทธศักราช 2515 (1972) เวลา เช้า 6.29 น. ซึ่งถือ
เป็นศุภฤกษ์ของการสร้างพระอุโบสถวัดไทยแห่งแรกในสหรัฐอเมริกาซึ่งได้ ใช้เวลาและเงินก่อสร้าง กว่า 534,188.00 ดอลล่าร์ โดยได้รับบริจาคจาก
ชาวไทยทั้งในสหรัฐและประเทศไทยนับเป็นปูชนียสถานที่สำคัญของ
ชาวไทยที่นี่ดังที่ได้กล่าวแล้วข้างต้น เป็นปฏิมากรรมที่เชิดชูศิลปกรรมและ
วัฒนธรรมของชาติไทยที่โดดเด่นยิ่งในปัจจุบัน
พระมงคลเทพโมลี วัดสุทัศน์ หัวหน้าสงฆ์วัดไทยรูปที่ 2 เป็นผู้กำหนด
ฤกษ์พิธี
เมื่อ วันที่ 25 พฤษภาคม ปีพุทธศักราช 2515ได้ย้ายพระพุทธรูป “พระพุทธชินบพิตรลอสแองเจลิสอภิปูชนีย์ ซึ่งสร้างถวายโดยพระเดชพระคุณพระธรรมโกศาจารย์ วัดราษฏร์บำรุง และเครื่องสังฆภัณฑ์ทั้งหมดมาที่วัดปัจจุบันและได้นิมนต์พระสงฆ์ 5 รูปมาประจำวัดไทยรุ่นแรกคือ
1. พระมหาโสบิน โสปาโก วัดมหาธาตุ หัวหน้าสงฆ์รูปแรกวัดไทยลอสแองเจลิส
2. พระมหาเขื่อนคำ อตฺตสนฺโต วัดวชิรธรรมสาธิต
3. พระครูพิบูลย์ โพธาพิรัต วัดมหาธาตุ
4. พระองอาจ จนทฺโชโต วัดวชิรธรรมสาธิต
5. พระมหาจวน จริตฺธมฺโม วัดเชตวัน กัวลาลัมเปอร์ มาเลเซีย
โครงการก่อสร้างวัดไทยได้เริ่มขึ้นตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา โดยพระมหาโสบิน โสปาโกและคณะสงฆ์รวมทั้งฝ่ายฆราวาส
ได้ช่วยกันหักล้าง ถางพงตลอดทุกวันคืน โครงการก่อสร้างอุโบสถเป็นโครงการแรกของการสร้างวัดไทยฯ จึงได้
จัดตั้งคณะกรรมการทั้งฝ่ายสงฆ์และฝ่ายฆราวาสร่วมกัน ท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระวันรัต (ทรัพย์ โฆสกมหาเถระ) วัดสังเวชวิศยาราม เป็นประธานกรรมการฝ่ายสงฆ์ สมเด็จพระธีรญาณมุนี วัดจักวรรดิ์ราชาธิวาส เป็นรองประธาน
ฝ่ายสงฆ์ ศาสตราจารย์สุกิจ นิมมานเหมินทร์ เป็นประธานฝ่ายฆราวาส เมื่อถึงอนิจกรรม จึงได้แต่งตั้ง พลตำรวจโทชุมพล โลหะชาละ เป็นประธานต่อมาและนายเพียรศักดิ์ ซอโสตถิกุล เป็นเลขานุการผู้เขียนขอ
อนุโมทนาในส่วนบุญที่ครอบครัวซอโสตถิกุลได้มอบให้แก่พระบวรพุทธศาสนา และคนไทยในสหรัฐอเมริกา
โดยเฉพาะในนครลอสแองเจลิสนี้ ซึ่งวัดไทยแห่งนี้ได้เป็นปูชนียสถานสำคัญของคนไทยที่นี่ เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ ที่พึ่งทางใจของเรา เป็นที่พักอาศัยของผู้มาเยี่ยมเยือน และเป็นที่รับรองอาคันตุกะผู้ใหญ่จากประเทศไทยที่พวกเรา
ได้จัดงานเลี้ยงต้อน รับในนามของชุมชนชาวไทย ณ นครลอสแอน เจลิส นี้เช่น สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ในรัชกาลที่ 7 ทรงเสด็จมาเมื่อวันที่ 15 เมษายน 2516 (1973), อดีตนายกรัฐมนตรี พณฯ ม.ร.ว.
คึกฤทธิ์ ปราโมทย์,พณฯพลเอก เปรม ติณสูลานนท์ พณฯเกรียงศักดิ์ ชมะนันท์ พณฯ ชวน หลีกภัย, พณฯ นายก -
รัฐมนตรี ทักษิณ ชินวัตร, พลเอกอาทิตย์ กำลังเอก ผู้บัญชาการทหารสูงสุด, พณฯ อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ เป็นต้น
ได้ช่วยกันหักล้าง ถางพงตลอดทุกวันคืน โครงการก่อสร้างอุโบสถเป็นโครงการแรกของการสร้างวัดไทยฯ จึงได้
จัดตั้งคณะกรรมการทั้งฝ่ายสงฆ์และฝ่ายฆราวาสร่วมกัน ท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระวันรัต (ทรัพย์ โฆสกมหาเถระ) วัดสังเวชวิศยาราม เป็นประธานกรรมการฝ่ายสงฆ์ สมเด็จพระธีรญาณมุนี วัดจักวรรดิ์ราชาธิวาส เป็นรองประธาน
ฝ่ายสงฆ์ ศาสตราจารย์สุกิจ นิมมานเหมินทร์ เป็นประธานฝ่ายฆราวาส เมื่อถึงอนิจกรรม จึงได้แต่งตั้ง พลตำรวจโทชุมพล โลหะชาละ เป็นประธานต่อมาและนายเพียรศักดิ์ ซอโสตถิกุล เป็นเลขานุการผู้เขียนขอ
อนุโมทนาในส่วนบุญที่ครอบครัวซอโสตถิกุลได้มอบให้แก่พระบวรพุทธศาสนา และคนไทยในสหรัฐอเมริกา
โดยเฉพาะในนครลอสแองเจลิสนี้ ซึ่งวัดไทยแห่งนี้ได้เป็นปูชนียสถานสำคัญของคนไทยที่นี่ เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ ที่พึ่งทางใจของเรา เป็นที่พักอาศัยของผู้มาเยี่ยมเยือน และเป็นที่รับรองอาคันตุกะผู้ใหญ่จากประเทศไทยที่พวกเรา
ได้จัดงานเลี้ยงต้อน รับในนามของชุมชนชาวไทย ณ นครลอสแอน เจลิส นี้เช่น สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ในรัชกาลที่ 7 ทรงเสด็จมาเมื่อวันที่ 15 เมษายน 2516 (1973), อดีตนายกรัฐมนตรี พณฯ ม.ร.ว.
คึกฤทธิ์ ปราโมทย์,พณฯพลเอก เปรม ติณสูลานนท์ พณฯเกรียงศักดิ์ ชมะนันท์ พณฯ ชวน หลีกภัย, พณฯ นายก -
รัฐมนตรี ทักษิณ ชินวัตร, พลเอกอาทิตย์ กำลังเอก ผู้บัญชาการทหารสูงสุด, พณฯ อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ เป็นต้น
เมื่อ วันที่ 3 พฤศจิกายน 2517(1974) คุณพูนศักดิ์ ซอโสตถิกุล ประธานกรรมการอำนวยการวัดไทยลอสแองเจลิส
ได้เสียชีวิตลง โดยเหตุสืบเนื่องมาจากีการยิงปืนต่อสู้กันระหว่างคน 2 กลุ่มในร้านอาหาร กระสุนพลาดไปถูก
คุณพูนศักดิ์ ซอโสตถิกุล ถึงเสียชีวิต ยังความเศร้าสลดใจมาสู่ชุมชนชาวไทยในนครลอสแองเจลิส โดยเฉพาะ
คณะสงฆ์และกรรมการวัดไทย ที่ต้องเสียผู้ได้เริ่มก่อสร้างวัดไทยมาตามลำดับ
ได้เสียชีวิตลง โดยเหตุสืบเนื่องมาจากีการยิงปืนต่อสู้กันระหว่างคน 2 กลุ่มในร้านอาหาร กระสุนพลาดไปถูก
คุณพูนศักดิ์ ซอโสตถิกุล ถึงเสียชีวิต ยังความเศร้าสลดใจมาสู่ชุมชนชาวไทยในนครลอสแองเจลิส โดยเฉพาะ
คณะสงฆ์และกรรมการวัดไทย ที่ต้องเสียผู้ได้เริ่มก่อสร้างวัดไทยมาตามลำดับ
เมื่อ วันที่ 1 ตุลาคม 2518 พระมงคลเทพโมลี(พูนทรัพย์ โชติปาโล) วัดสุทัศน์เทพวราราม ขณะดำรงสมณศักดิ์
ที่พระพุทธมนต์วราจารย์ เดินทางมาเป็นหัวหน้าสงฆ์หรือเจ้าอาวาสรูปที่ 2 พระอุโบสถศาลาได้เริ่มก่อสร้างชั้นล่าง
พระเดชพระคุณพระมงคลเทพโมลีได้ทำพิธี หล่อหลวงพ่อแก้วมรกตที่วัดสุทัศน์ฯ และนำมาโดยสายการบิน แอร์สยาม เพื่อมาประดิษฐ์ฐานที่วัดไทยเมื่อวันที่ 25 เมษายน 2517
ที่พระพุทธมนต์วราจารย์ เดินทางมาเป็นหัวหน้าสงฆ์หรือเจ้าอาวาสรูปที่ 2 พระอุโบสถศาลาได้เริ่มก่อสร้างชั้นล่าง
พระเดชพระคุณพระมงคลเทพโมลีได้ทำพิธี หล่อหลวงพ่อแก้วมรกตที่วัดสุทัศน์ฯ และนำมาโดยสายการบิน แอร์สยาม เพื่อมาประดิษฐ์ฐานที่วัดไทยเมื่อวันที่ 25 เมษายน 2517
ปี พุทธศักราช 2522 พระธรรมราชานุวัตร (หลวงเตี่ย) ขณะดำรงสมณศักดิ์ที่พระเทพโสภณ วัดพระเชตุพน ได้เดิน
ทางมาเป็นหัวหน้าสงฆ์รูปที่ 3 ท่านได้ดำเนินงานการก่อสร้างอุโบสถศาลาจนสำเร็จเรียบร้อยทั้งชั้นล่างและ ชั้นบน
ทางมาเป็นหัวหน้าสงฆ์รูปที่ 3 ท่านได้ดำเนินงานการก่อสร้างอุโบสถศาลาจนสำเร็จเรียบร้อยทั้งชั้นล่างและ ชั้นบน
เมื่อ วันที่ 13 กุมภาพันธ์ 2522 พลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ นายกรัฐมนตรีได้มาเป็นประธาน ประกอบพิธีมุง
กระเบื้องหลังคาอุโบสถศาลาเป็นปฐมฤกษ์
กระเบื้องหลังคาอุโบสถศาลาเป็นปฐมฤกษ์
ชาวไทยในนครลอสแองเจลิสมีความปิติยินดีอย่างยิ่งที่ ท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จ
พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรินายก วาสนามหาเถระ วัดราชบพิตร ได้เสด็จเยี่ยมวัดไทยลอสแองเจลิสถึง 5 ครั้ง
ถึงแม้นว่าพระองค์ท่านเป็นพระสงฆ์สายธรรมยุติก็ตามแต่พระองค์ท่านได้ให้ความร่มเย็นแด่พระสงฆ์ทั้งสองนิกาย
วาระต่างๆที่พระองค์ท่านได้เสด็จเยี่ยมวัดไทยมีดังนี้
พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรินายก วาสนามหาเถระ วัดราชบพิตร ได้เสด็จเยี่ยมวัดไทยลอสแองเจลิสถึง 5 ครั้ง
ถึงแม้นว่าพระองค์ท่านเป็นพระสงฆ์สายธรรมยุติก็ตามแต่พระองค์ท่านได้ให้ความร่มเย็นแด่พระสงฆ์ทั้งสองนิกาย
วาระต่างๆที่พระองค์ท่านได้เสด็จเยี่ยมวัดไทยมีดังนี้
วันที่ 18 เมษายน 2518 (1975) ทรงเสด็จครั้งแรกมาทอดผ้าป่าฯ
วันที่ 21 ตุลาคม 2522 ทรงเสด็จมายกช่อฟ้าและทอดกฐินประจำปี
วันที่ 4 เมษายน 2523 ทรงเสด็จมาประดิษฐานพระประธานหลวงพ่อพระพุทธนรเทพศาสดา โดยบริษัทการบินไทยได้เปิดเที่ยวปฐมฤกษ์กรุงเทพฯ - ลอสแองเจลิสเป็นผู้อัญเชิญมา
วันที่ 17 ตุลาคม 2525 ทรงเสด็จตัดลูกนิมิต และทรงเปิดอนุสาวรีย์คุณพูนศักดิ์ ซอโสตถิกุล
วันที่ 26 ตุลาคม 2527 ทรงเสด็จมาวางศิลาฤกษ์โรงเรียนพุทธศาสนาวัดไทย แต่ทรงประชวรก่อนหน้าไม่กี่ชั่วโมง
จึง นับได้ว่าวัดไทยลอสแองเจลิส ได้มีโอกาสถวายการต้อนรับ สมเด็จพระอริวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปรินายก วาสนามหาเถระถึง 5 ครั้งโดยเฉพาะเมื่อวันที่ 17 ตุลาคม 2525 ได้ทรงเสด็จมาตัดลูกนิมิต มีพระสงฆ์ติดตามมาจำนวน 159 รูป นับเป็นประวัติศาสตร์ที่พึงจดจำที่สุด.
